Coronatijd:
Onze kleinzoon van twee wordt uit het autostoeltje getild. Ze zijn net terug van vakantie. Hij blijft met zijn rug tegen de auto staan en kijkt me aan. 'Oma, mag dichter bij komen?' Ik had me just voorgenomen om even een week op afstand te blijven, maar ik doe onmiddellijk mijn armen open en hij springt er in zodat we elkaar vasthouden.
Mijn schoonmoeder is de negentig voorbij en wordt verzorgd in een bejaardentehuis . Ze heeft moeite met haar afhankelijkheid en kan niet genoeg bezoek krijgen. Dan kunnen we opeens maanden niet meer bij haar langs. niemand die je kan vasthouden. Geen knuffel, geen omarming.
Ik rijd op de fiets naar de winkel en zie in een parkje een jochie vallen met zijn step. Ik spring van mijn fiets en sla mijn armen om het huilende ventje heen om hem te troosten. Dan zie ik over zijn schouder een man aan komen rennen van de andere kant van het parkje. Hij schreeuwt en lijkt boos. Of is hij geschrokken? Ik draai het jongetje om en zeg: 'Kijk, is dat Pappa?' Het jongetje hinkt van me weg. En ik spring snel op mijn fiets en vertrek. Ik ben werkelijk bang dat de vader boos is, ik heb zijn zoontje aangeraakt.
Ik ben in verwarring. Wat is normaal? Wat is menselijk? Wat wordt van me verwacht?
Philip Troost schrijft een boekje over het belang van aanraken. Het boekje zou ook geschreven zijn als er geen corona was gekomen, maar nu is er een slothoofdstuk aan toegevoegd dat klinkt als een protest tegen het coronabeleid. We kunnen niet afstand gaan houden van elkaar om niet ziek te worden, want dat is ziekmakend.
Hebben de verhalen van misbruik, de Metoo beweging ons al krampachtig gemaakt wat betreft aanraken, de corona crisis maakt ons helemaal bang. Bij misbruik en gevaar hebben we niet alleen waarschuwingen nodig maar ook hulp voor goed en zorgvuldig gebruik. Als angst en afstand woede en eenzaamheid voortbrengen wat hebben we dan gewonnen?
Philip zingt een loflied op het gevoel, dat altijd ergens in ons lijf zit en ons waardevolle informatie geeft als we er goed naar leren luisteren. Iets wat we kunnen leren in contact met een ander. Over dat laatste had ik wel meer willen horen. Ik voel 'ja maars' ergens in mijn lijf, hoe de schrijver ook door de tekst heen komt kijken om me te bezweren het niet verkeerd te begrijpen. Zo eenvoudig is het niet om van jezelf te weten of je gevoel zuiver is en of je de ander goed begrijpt. Ik weet dat Philip het met me eens zal zijn, hij pleit ook voor intervisie.Maar niet alle hulpverleners werken in een team. Hoe oefen je dan met veilig aanraken? Je kunt niet alles doen in een klein boekje. Perspectief geeft cursussen om handen en voeten te geven aan wat wordt bedoeld.
Ik ben geraakt door de waarschuwing: als we elkaar niet meer voelen dan verpieteren we. Het sluit aan bij wat ik hoor van alleengaande vrienden in deze tijd. Na het lezen van het boekje valt het me nog meer op. Dat is vast de bedoeling.
Jeannette Westerkamp-Stegeman
